CÂU CHUYỆN Ở VỈA HÈ CỦA NHIỀU NGƯỜI …
BỐI
CẢNH
Việt
Nam sau chiến tranh xuất hiện 03 bức chân dung về người đàn bà ở những góc khuất
khác nhau
-
Người đàn bà chạy loạn 1954.
-
Người đàn bà theo chồng làm kinh tế mới
1975.
-
Người đàn bà miền Nam bám đất bám làng.
-
Có thể là người đàn bà bỏ xứ mà đi, thôi
thì không bàn tới vội mà mong họ có tiếng nói riêng của chính họ thì khách quan
hơn.
CÂU
CHUYỆN
Câu
chuyện bắt đầu từ cái vỉa hè như mọi cái vỉa hè khác, nơi mọi lời nói xô dạt
qua lại như bọt bèo con nước trôi, con sóng cuộn trào cho lòng nhẹ bớt, bước
qua bờ biển lặng thinh không, không còn chút gì vương vấn mãi, không còn dấu
chân hằn sâu lên cát.
1.
Người
đàn bà đã dành hẳn một thời con gái thanh xuân của mình trên cái vỉa hè đường
Ca – ti – nat, mà 1975 trừ đi 1954 là một khoảng thời
gian chỉ mang dấu ấn của lịch sử chứ không phải là hiện thực của trên dưới 20
năm, nếu đem so với trên 35 năm đổi mới (2013 – 1975) thì đó là quãng thời gian
có thể đánh mất, cho và cũng có thể nhận chìm thân phận của một con người, ta cứ
ngỡ rằng sau giải phóng đến nay cũng chỉ bằng thời gian đó là cùng, sự đổi mới
của đất nước, thay hình đổi dạng đến đâu đi nữa thì bác xe ôm khi xưa vẫn ngồi
đó khi tôi còn là đứa bé khăn quàng đỏ bám lấy mẹ tôi mỗi lần tan học, đến giờ,
bác vẫn dáng ngăm đen ấy với chiếc xe cà tàng bên cạnh tòa nhà Eden mới vừa phủ
lên hình bóng của Châu Âu hoa lệ trắng toát màu kính và đá cẩm thạch.
Hẳn
nhiên, chẳng có gì là xa lạ, người con gái thời đại nào mà chẳng thế, cũng dỗi
hờn một thời con gái, cũng bươn chải kiếm cơm cháo cho đứa con lọt lòng,… nhưng
vấn đề là với bao biến thiên của phận đời ấy họ những con người đã trở thành một
khuôn đúc của lịch sử còn sót lại với những gì đẹp nhất… cái đẹp nhất từ trong
cả sự khôn ngoan ráo hoảnh, chụp giựt để tồn tại giờ đây chỉ là một bà bán thuốc
lá có lẽ giàu hơn mình, những người làm công ăn lương, nhân viên bán hàng bây
giờ,… nhưng họ khó mà chung sống với tòa nhà bóng lộn kia được trên vỉa hè này,
vỉa lè đường Đồng Khởi bây giờ,… cái đọng lại của lịch sử là một sự đối lập về
hình ảnh bên ngoài, xưa kia họ có thể không là bà bán thuốc lá thế này đâu, họ
đẹp và sống theo cách tây phương lắm chớ, nhưng nay họ đặc hai chữ Việt Nam,
không khác được.
Đấy
là kết quả của lịch sử không khác được, một khuôn đúc của văn minh loài người
đã tạo ra, họ là những nhân chứng sống còn sót lại và có thể chỉ một thập kỷ nữa
Đồng Khởi không còn thấy bóng dáng của họ và cũng chẳng còn hai từ Việt Nam nữa.
Chỉ có thế thôi dù ai chê bôi họ thế này thế khác,… cái đẹp khi đó hiện diện
không gì chối cãi được.
Trước
giải phóng họ là những cậu ấm cô chiêu, nơi sàn nhảy tây phương, cũng có thể là
như thế cũng có thể khác mà không thể một con người không sống trong thế giới
đó mà có thể suy đoán chính xác được. Nay khi qua sườn dốc bên kia của cuộc đời,
họ trở về với đúng nghĩa của trái tim, họ bị thế giới phương Tây kia bỏ rơi lại
không thể trở thành một bà đầm dạo phố, họ vui sống với con cháu – có lẽ con
cháu họ bây giờ cũng giống họ thời trẻ mà cũng có nhiều cái khác họ thời đó,…
trở về với Việt Nam hòa bình trên nụ cười trên cái nhìn còn bẽn lẽn trước phố
phường đô hội sạch sẽ hơn có thể so với cái vẻ ngoài của họ nhưng chưa chắc sạch
sẽ hơn cái tâm hồn của họ.
2.
Mẹ
tôi, một người chị trong ba người con gái đất Bắc đã quyết định vào Nam lập
nghiệp, ký ức trong tôi lờ mờ lắm mà tôi hư cấu mẹ tôi thành một người đàn bà mặc
chiếc áo chấm ngơ ngác giữa đất Sài Gòn địu đứa con út của mình trên đôi tay nhỏ
bé giữa cái đất của những đàn anh đàn chị giang hồ hảo hớn, đất Chợ Lớn – Quận
5 bây giờ mà chỉ có cái nón lá để che đi cái gốc gác tường tận của mình, che đi
được mới sống được,… ngày ấy cái quần cái áo treo ngoài hiên là bị mất cắp chứ
không phải như bây giờ Iphone mới là đối tượng,… mẹ phải đạp xe đạp suốt chục
cây số đến chỗ làm có những hôm nhiều hôm lắm mẹ đạp xe về với tôi trong đêm
khuya khoắt lắm,… ký ức của tôi còn lại chỉ là tiếng cãi vã tiếng khóc, sự chịu
đựng trong những âm thanh tôi mãi đến giờ không sao hiểu được,…
Mẹ
tôi là nhân viên văn phòng chính nơi góc đường kia, nơi ông xe ôm, bà bán thuốc
tồn tại, mẹ tôi về hưu nhưng họ vẫn tiếp tục,… Những bước thăng trầm không sao
kể hết mà chỉ còn là những giả định. Sức cảm thông cũng thật là vô nghĩa trước
bánh xe của lịch sử.
3.
Người
đẹp Tây đô vang bóng một thời, áo dài lụa Hà Đông có một cuộc hành trình vào
Nam mà nếu là văn học thì chỉ là những điểm sáng trên bầu trời, những hình tượng
ấy lờ mờ trong ký ức nhiều người với người con gái Tháp Mười, dáng đứng Bến
Tre,… chị hai Năm Tấn,… trong đó hẳn còn cái nếp ở ăn của xứ kinh kỳ thưở khai
hoang lập địa, trong đó còn không dưới lớp tro tàn là hình bóng của người con
gái bản địa – dân tộc K’mer Nam bộ… rồi ai đó sẽ lờ mờ quên hoặc lao vào hết
mình cho công cuộc tìm lại quá khứ có thể sẽ mất một cách đơn độc. Người mẹ
Tháp Mười, người con gái Nha Mân, đi thăm con cũng mặc áo dài, đi ra đường là mặc
áo dài,…
CÁCH
THỨC
Câu
chuyện muôn mặt ấy, không thể một người viết ra được, nếu đợi một người viết ra
được thì có lẽ Việt Nam đã mất rồi một Việt Nam rất Việt Nam. Trong mỗi chúng
ta đều có những người bà, người mẹ, người chị như thế, ngay cả khi đã có những
hình tượng văn học chói sáng thì những câu chuyện gần gũi với tình cảm con người
nơi làng quê xứ sở vẫn giàu sức cảm hơn bao giờ hết. Sức lôi cuốn bình dị đó sẽ
đánh thức những tâm hồn đang lạc lối trong một xã hội giảm dần sự tiếp xúc giữa
con người với con người,…
Người
sáng tác không còn gánh nặng phải tạo ra những hình tượng điển hình, cái quý
giá chính là những giá trị thật được lan truyền từ quá khứ đến thực tại cho một
Việt Nam đầy sức sống đến tương lai không sợ hãi, được bù đắp, sẻ chia những vết
thương của chiến tranh chưa lành lặn. Những lời nói hết sức đơn sơ mộc mạc được
thốt lên từ những con người vì cuộc mưu sinh chỉ có tờ báo là quen thuộc, hẳn
nhiên ngôn ngữ của họ sẽ là ngôn ngữ báo chí, được viết lại hay chính họ viết
ra, viết dưới một thể thơ thay cho một thể văn làm cho người đọc nhanh chóng tiếp
thu đại ý mà chỉ cần vài giây lướt qua. Từ những giá trị hiện thực, khách quan ấy
những nhà nghệ thuật chuyên nghiệp tu chỉnh lại trở thành những hiện vật trưng
bày trong viện bảo tàng quốc gia, mà vốn dĩ những nhược điểm chỉ là thứ yếu, sự
lặp lại nhưng câu chuyện mỗi người là khác nhau, vắt dòng tạo tính liên tục
thay vì nghỉ cuối câu, tiếp nhận mới mà không xóa bỏ cũ,… không có giới hạn
nào, chân trời nào, chỉ có một đại dương xanh…
Những
người con thay vì phải đau đớn vì mất mát, chính họ đi tìm kiếm những mảnh vỡ để
hàn gắn những vết thương, cho dù có không còn giống như nguyên trạng thì cũng đủ
tạo nên một Việt Nam tràn đầy sức sống,…
VIẾT
VỀ NGƯỜI BÀ, NGƯỜI MẸ, NGƯỜI CHỊ, NGƯỜI EM GÁI BƯƠN CHẢI MƯU SINH
Viết chân thật từ đáy lòng từ / cái tâm, tâm hồn người Việt Nam / Trải
bao biến thiên của lịch sử / dựng nước và giữ nước cái nhìn / yếu ớt, thiếu
sót từ thế hệ / trẻ hôm nay về quá khứ nhưng / chân thật… một ước vọng hướng
đến / cái đẹp và mong được hàn gắn / những vết thương trong tâm hồn vì / sự
đồng cảm hơn hệ tư tưởng /…
Câu chuyện được viết trong phạm vi / các thể thơ truyền thống Việt không /
cần ngôn ngữ cầu kỳ phức tạp / Mang nhip điệu Đời thường có thể / Lặp lại
hoặc không, không bắt buộc, / Có thể hết ý ở cuối câu / hoặc chưa hết ý, có
thể xuống / dòng làm cho người đọc đọc nhanh /
hơn, thay vì ngưng lại câu sẽ / khó thuộc nhưng ý niệm liên tục / dễ nhớ dù
cho không thể nhớ / rõ nét từng từ
ngữ, cuối cùng / đạt được là sự đồng cảm thay / cho những rào cản khác biệt
không / thể xóa nhòa trong xã hội này / hình thức không là cái cớ để / xóa
bỏ tất cả hay phần còn / lại chưa được coi là nhà thơ / con người có linh hồn
linh hồn /…
Cứ tạm cho viết văn ở thể / thơ là
ngược đời không giống ai / cái cuối cùng đọng lại là ý / niệm về tâm hồn sự
đồng cảm / thay thế cho vần hoặc có thể / cả điệu vốn trước đây được tạo /
từ vần thì nay có thể là / sự lặp ngắt nhịp hay từ chinh / đời thường không
là sáng tạo riêng / cuộc sống là một bản nhạc không / lời hay có lời hay, ý
đẹp /…
Nếu soi xét để tìm nhược điểm / thì
vô cùng vô tận song đây / xin dành cho sự đại chúng đã / rồi sau đó sẽ chắt
lọc thổi /thêm vào hồn dân tộc giá trị / mà ở đó không phải xóa bỏ / vần điệu
mà là bên cạnh vần / điệu là ý tứ riêng có của / mỗi người là một phần tổng
thể / những nốt ngân cô lẻ du dương /…
Chúng ta không thể nói hết nhưng
/chúng ta vẫn dành thời gian bắt / bẻ nhau từng từ ngữ thay vì / tạo cơ hội
để lắng nghe nhau / thôi cũng không kể hết, vô tận / giải đáp và làm vơi bớt
khổ / mở ra những đại dương xanh ngọc / …
Có thể tạm gác hay cho rằng / chúng
ta lai căng đánh mất đi / bản sắc Việt nhưng trước hết chúng / ta phải tìm
lại chính chúng ta / những mảnh ghép vỡ vụn vỡ chúng / ta là ai trước đã rồi
sẽ / định hình một bản sắc mới mẻ / chúng ta phải ra sức đào xới / ký ức của
chính mình tạo dựng / chính mình trước khi có thể làm / gì đó xa hơn xa hơn
nữa / …
Thời gian sẽ tạo tác viên ngọc / sần
sùi ấy, thay vì đặt cuộc / sống lên vai mà hãy đứng lên / vai của cuộc sống
này đôi vai / …
Cuối cùng là sự giao hòa giữa / những
thái cực đạt tới trạng thái / cân bằng cân bằng và cân bằng / những niềm hạnh
phúc, đau khổ những / thái cực khác nhau đều đáng quý / thái cực khác nhau
đều đáng quý / bằng sự lắng nghe lắng nghe nhau / lắng nghe tiếng nói đời
thường đời /…
|
CÂU CHUYỆN VIẾT Ở VỈA HÈ
Nguyễn
Thói Đời 6/2013
Người đàn bà bán thuốc lá
ngồi ở mép vỉa hè giữa khách sạn
Bông Sen và nhà hàng Bier
- Garden vẫn cứ huyên thuyên nói về
cuộc đời mình như một cuốn
băng thâu âm cứ ấn nút play là
phát cứ gợi chuyện là bả
nói chuyển hồi nảo hồi nao cách đây
ba bốn chục năm trước cho
đến giờ rằng là bả bán thuốc lá
ở đây từ hồi toà nhà
này chưa xây toà nhà kia chưa có
rằng là ngày xửa ngày xưa
nhà bả bị mất trắng mọi thứ cả
gia đình thành vô gia cư
cha đi cải tạo mẹ phần uất ức
phần lao tâm lao lực mấy
năm sau qua đời rằng là bả bán
ở đây lâu quá riết rồi
nhẵn mặt mấy ông quản lý nhà hàng
mấy bà giám đốc khách sạn
cũng chẳng thèm nói đến dù rất muốn
dẹp bả cho đẹp mỹ quan
đô thị bả cứ huyên thuyên nói chuyện
đời mình chuyện đời người chuyện
ông này có công ông kia có tội
nhưng dù có huyên thuyên cỡ
nào thì cứ như phản xạ hễ có
khách nước ngoài đi ngang là
bả cứ mời chào như một phản xạ
“xì-gà-ret sơ”… “xì-gà
-ret sơ”… “xì-gà-ret sơ”… “xì-gà-
ret sơ”… “xì-gà-ret sơ”…
Thứ
Dân 23/7/2013
Những chuyện hồi nảo hồi nao
bà cứ nói huyên thuyện ấy không ai
biết đâu vào đâu nhưng nếu
có tò mò hỏi về chồng con của
bà thì bà ngẩn ngơ một
hồi như thể bà không hề có khái
niệm chồng con là gì và
có thể bà đã quên lãng trong ký
ức của bà qua những cơn
phong ba những cơn phong ba người ta
đoán thế nương theo những câu
chuyện đầu cua tai nheo của bà mà
những câu chuyện đầu cua tai
nheo của bà quanh đi quẩn lại cũng
lại là những chuyện mất mát
chung chung của thời thế ai cũng
như ai chứ chẳng phải riêng
bà có chăng là bà có cách nào
hay có ai có cách nào
làm bà quay trở lại những thời xưa
cũ đào bới những gì cần
đào bới trong cuộc đời bà và cuộc
đời bà chắc hẳn cũng là
những cuộc đời thường như bao nhiêu người
chúng ta tới đây tới đây
Xuân
Thủy 7/2013
từ chiếc điện thoại gọi người đàn bà
gọi chiếc điện thoại bàn sáng
buổi sáng nay đời thưở mèn đét ơi
có ai nào đến giờ gọi
điện thoại cho bà đâu mà thực ra
người xa lạ chưa biết thì
nghĩ vậy nhưng dăm ba phút nữa là
nhận ra ngay chẳng qua là
gọi cà phê như cơm bữa rồi lại
“xì-gà-ret sơ”… “xì-gà
-ret sơ”… “xì-gà-ret sơ”… “xì-gà-
ret sơ”… “xì-gà-ret sơ”
như mọi sáng nào rồi sáng mai hay
buổi sáng nào đó xa xưa
lắm tôi nhớ sáng qua tôi gặp một
người đàn bà đi xin học
cho con chuyển trường chuyển cấp mà nhân
viên hành chính ít quá phải
vừa làm công tác quản lý vừa phục
vụ nhu cầu của dân nên
nhờ cái điện thoại khi nào dân đến
thì gọi mà chiếc điện thoại
không biết gọi người đàn bà cũng vậy
bà bấm số điện thoại nội
bộ ba không tám năm mà bà lại
lấy tay bấm không ba năm
tám nhưng không nhấc ống nghe lên vậy
là bà bấm lại số không
đầu nếu không được hướng dẫn nhấc ống
nghe rồi nhưng thình lình bấm
số xong bà đặt ống nghe xuống rồi
bà cười cười một nụ cười
bây giờ tôi mới để ý sau lần
tiếp theo tiếp những câu chuyện
bà huyên thuyên với tôi với những người
đang thưởng thức ly cà phê
buổi sáng nay hay buỗi sáng nào đó
không biết buổi sáng tương lai
sẽ thế nào không biết không biết nữa
tôi không trả lời theo vì
những điếu “xì-gà-ret sơ” … “xì-gà
-ret sơ”… “xì-gà-ret sơ”…
“xì-gà-ret sơ”… “xì-gà-ret sơ”
tôi nhận được trên tay từ một người
đàn bà đã cắt đứt dòng
suy nghĩ của mình tôi, nhận thêm ly
cà phê từ chiếc điện thoại
bước lên những bậc thang leo lên những
tầng lầu chọc trời tầng lầu
lặng lẽ xa dần tiếng người đàn bà
trên mặt đất huyên thuyên huyên
thuyên “xì-gà-ret sơ … bất
giác đọng lại tôi không còn là âm
thanh đó nữa như thường ngày thường ngày
mà là chút ngước mắt rồi định
huyên thuyên cái gì đó nhưng cũng vì
“xì-gà-ret sơ” … cắt đứt
đi một cái cười có lẽ là không
tả rồi úp mặt nhanh như
mọi khi vào cái ngăn kéo đựng mấy đồng
tiền lẻ tôi đưa tôi đưa
như mọi khi như mọi khi mọi khi
mọi thứ không biết để làm
gì? cái điện thoại cái điện thoại trước
mặt người đàn bà hôm qua
và tiếng ting tong trên tầng lầu đã
xóa đi tất cả buổi sáng
ngày qua ngày trong tôi úp mặt vào…
đêm nay tôi nhớ mẹ tôi
ngày còn bé cũng ở nơi này đường
Ca – ti – nat có tiệm bánh
Giv - ral góc phố một thời tan học
quanh quẩn bên văn phòng nơi
mẹ tôi làm việc ở ngã tư kia…
đêm nay tôi nhớ mẹ tôi
cái ngày chúng tôi còn ở phố thuốc
lá nhưng mẹ không làm ở
phố thuốc lá mà mãi tận sân bay
mẹ đi làm bằng chiếc xe
cọc cạch đạp về tôi không nhớ rõ
nữa mà sau này tôi mới
biết nó xa dường nào dường nào xa
lắm nếu bây giờ tôi đi
bằng chiếc xe đạp cọc cạch cọc cạch…
bây giờ tôi quay trở lại
tiệm bánh Giv - ral là một người sang
trọng nhưng tôi đã mất gì
đó không tả nổi còn ngày ấy tôi
là đứa trẻ cũng không có
gì không là người sang trọng cũng không
phải là đứa con biết phải
phải làm sao để yêu thương mẹ mẹ
tôi chỉ còn lại sau những
bức hình ký ức do chính tôi tưởng
tượng hay bịa đặt ra một
người đàn bà ở phố bán thuốc lá
nhưng không bán thuốc lá không
“xì-gà-ret sơ” không gì …
đôi khi chúng ta đang sống quanh quẩn
với những gì chúng ta mơ
nhưng nó không phải của chúng ta như
bà bán thuốc lá vỉa hẻ
đường Ca – ti – nat bây giờ là đường
Đồng Khởi tráng lệ với đá
hoa cương trắng xóa còn bà bán thuốc
vẫn khoác chiếc áo bà ba
màu lụa vàng hoe đôi khi chấm hoa
màu bàng bạc gió Sài Gòn)…
Khế
Iêm (2003)
Tôi đứng dưới mái hiên nhìn
lơ đãng người đàn ông tồi tàn sặc
mùi rượu đi ngang qua (rồi
quay lại) xin điếu thuốc lá điếu thuốc
lá dĩ nhiên điếu thuốc lá
chẳng lẽ tôi không có một điếu thuốc
lá bởi vì nhiều lần trong
đời trắng tay tôi đã không có cả
một điếu thuốc lá điếu thuốc
lá rẻ mạt không đáng gì một thời
tôi đã từng không có cái
không đáng gì – xin lỗi xin lỗi – nhưng
người đàn ông tồi tàn sặc
mùi rượu đã bỏ đi (rồi quay lại)
đưa cho tôi một điếu thuốc
lá điếu thuốc lá không đáng gì và
bây giờ tôi vẫn không có
cả cái không đáng gì – cảm ơn cảm
ơn – người đàn ông tồi tàn
sặc mùi rượu và điếu thuốc lá tầm
thường như thế ngạc nhiên như
thế tràn đầy trong đời sống chung quanh
tôi và tôi cũng tầm thường
như thế ngạc nhiên như thế dưới mái
hiên này tôi là ai tôi
là ai, ừ, tôi là ai nhỉ…
Phan Tấn Hải
… Tôi
có tên bạn ở quê nhà
nghèo không kể xiết vẫn lang thang mỗi
ngày làm thầy lang dạo, trên
chiếc xe đạp chở đủ thứ kim châm
sách cổ và đôi khi vài
bài thơ làm dở muốn tìm người nghe
góp ý nhiều khi không đủ
gạo về nuôi vợ con trong ngày đói
thê thảm vẫn lạc quan đi
nhà thờ mỗi ngày lần chuỗi xin quan
phòng ngồi cà phê vỉa hè
vẫn nhẩn nha đọc cho người nghe bài
kinh “xin tha thứ người...” mà
nào thế hệ chúng tôi có
tội tình gì mà bàn tay bàn chân
đầy chai sạn mỗi khi vui
mừng tìm được ngày bán sức lao động
giữa một thời thơ ném ra
giữa đường để mong quên luôn một đời
chỉ mong giành giụm cho đủ
tiền mua một chiếc xích lô để kéo
hết đời bên các hè phố
Sài Gòn mong các con lớn lên đủ
chữ đọc cho thông để nhìn
vào mắt cha đẫm lệ tìm đọc lại
giữa những dòng thơ lời chưa
nói; tôi cũng có tên bạn tình thân
không xiết kể cùng chia sẻ
những trang sách ngày đầu mới lớn cùng
đội mưa chạy băng những cánh
đồng tuổi nhỏ cùng bị trận gió lịch
sử dập vùi cho tơi tả
từng có lúc nguyện liều thân đem bình
an về cho đời rồi cùng
thay nhau vào tù để thấy hết cái
mong manh của phận người và
rồi lại những ngày đi khắp các chùa
tìm hỏi các sư về nghĩa
lớn lời chưa nói hết mà nước mắt
đã ướt những trang kinh tay
bưng tô cháo thiền môn mà trĩu nặng
cả ngàn thế giới cầm bút
ghi nắn nót lại những dòng chữ cổ
để dò tìm tâm ý người
xưa thật khẽ khàng chỉ vì sợ làm
rạn vỡ hồn giấy mực và
rồi ngày rời nước chỉ tiếc không nói
hết được với bạn những gì
tôi hiểu – một khi bất chợt vô tâm
mà rồi cũng chẳng còn lời
nào dằn túi; tôi có bốn đứa em
quanh năm thất nghiệp cuối năm 2000 vẫn
ở chung nhà cùng xài TV
đen trắng tay chưa bao giờ chạm tới
cái phone mỗi ngày túa ra
đường lang thang các xóm đạp xe từ
Chợ Lớn đi Sài Gòn Gia
Định toát mồ hôi dò hỏi đôi khi
đi làm đâu được vài tuần
và rồi lại nghe
lời thông báo hết
việc nghe đâu đất nước đang
thời đổi mới tiến vào thế kỷ 21
tiền xài khỏi đếm vẫn hồn
nhiên mỗi hai tháng viết thư xin tiền
anh đâu có biết tôi bên
này cực nhọc đi lượm từng đồng quar –
ter ngoài phố với những dòng
chữ ngồi gò lưng mỗi ngày viết cho
đầy trang báo như các cụ
đồ một thời bán chữ những ngày xuân
mà giữa phố người qua lại
thường khi bực dọc la mắng đôi khi
còn bị đấu tố chụp mũ
biểu tình giữa Little Saigon nơi người ta
vẫn bảo là đất lành chim
đậu; tóc các em đã bắt đầu nhiều
sợi trắng dù mắt tôi vẫn
thấy các em nhỏ như thuở thật xa
và lòng tôi vẫn muốn tìm
một lời ngắn gọn dặn dò như kiểu
tôi nói thử tìm một công
thức mì ăn liền cho hiểu biết mà
môi tôi ấp úng và lời
tôi không còn lời; các bạn tôi
đã bắt đầu lưng còng như
lời tôi nghe từ một người bạn khác
vẫn chờ tin tôi như chờ
phép lạ vâng đúng một thời chúng tôi
tin phép lạ nhưng tôi không
còn thấy phép lạ nơi đâu ngoài quê
nhà nơi các bạn và các
em tôi mỗi ngày vẫn sống bằng phép
lạ nơi nhiều ngày họ chỉ
sống bằng khí trời và nước lã nơi
nhiều tuần chỉ sống bằng cà
phê và thuốc lá nơi nhiều năm sống
chỉ bằng những dòng thơ và
một tấm lòng hồn nhiên và là nơi
một đời chúng tôi đã sống
chỉ bằng nước mắt… có lẽ
Gyảng Anh Iên
Có lẽ mẹ không bao giờ
nghĩ cái chết là thiêng liêng như mỗi
đêm tôi ngồi sâu trong bóng
tối hút hết gói thuốc lá và miên
man nghĩ về sự sống và
cái chết sẽ bắt đầu rồi kết thúc
tại đâu khi tâm trí của
mẹ mỗi ngày chỉ quẩn quanh với bữa
ăn sáng ăn trưa ăn tối
và không bao giờ biết được mỗi đêm
tôi đã ở đâu trong bóng
tối và miên man nghĩ về điều gì
khác hơn là sự sống và
cái chết sẽ bắt đầu rồi kết thúc
tại đâu khi không kiếm được
số tiền cho mẹ chữa căn bệnh thấp
khớp vì quẩn quanh với công
việc nhà quá nhiều và không còn có
thời gian để nghĩ về sự sống
và cái chết là thiêng liêng thêm nữa ...
Đoàn Vượng
Tôi cũng có một câu chuyện
về một người đàn bà nó không ồn
ào lao xao như câu chuyện
về người đàn bà mà các bạn vẫn
kể người đàn bà tôi kể
và chứng kiến rất thầm lặng sau mỗi
nụ cười nụ cười vẫn tươi
nhưng không thể làm tươi cuộc sống của
người đàn bà tôi kể sự
thầm lặng như những kệ hồ sơ vẫn
im lìm mỗi ngày trên kệ
gỗ trong căn phòng vẫn chật chỗ những
kệ gỗ nối tiếp nhau ngày tháng
vẫn trôi mau bút tích vẫn cứ lưu
đày trên kệ gỗ và nỗi
lòng không có chỗ chứa đựng những ước
mơ bởi đồng lương nhà nước
cứ chờ đến tháng nhận rồi là hết
ngày lại ngày qua không kể
hết những sự chi tiêu cũng làm trĩu
nặng đôi điều hoài bão là
sự hão huyền nặng lòng khi người đàn
bà chợt nghĩ về hoài bão
từ cái thời còn là thiếu nữ cứ
tích tụ rồi lại im lìm
im lìm như những dòng chữ trong những
công văn quyết định ... nằm trên
kệ gỗ kia vẫn chung tình theo năm
tháng đi qua với cuộc đời
của người đàn bà làm công tác lưu
trữ hồ sơ trong văn phòng
nhà nước những mơ ước đời mình người
đàn bà lại hy vọng đến
đời các con làm mỏi lòng mong đợi
trong thầm lặng cuộc đời người
đàn bà tôi kể dẫu mỗi ngày làm
việc không thể thiếu nụ cười
nhưng nụ cười không thể làm tươi cuộc
sống của người đàn bà mà
tôi đã kể…
